Hiện nay, những chế độ bảo hiểm xã hội càng chứng tỏ được tầm quan trọng của nó đối với an sinh xã hội của Nhà nước, đặc biệt là đối với người dân nói chung và người lao động nói riêng. Tham gia bảo hiểm xã hội để mọi người được hưởng những quyền lợi từ chế độ đãi ngộ đặc biệt mà chỉ bảo hiểm xã hội mang lại. Bài viết dưới đây sẽ nói chi tiết về các chế độ bảo hiểm xã hội mới nhất 2023.
Mục lục
Sơ lược về bảo hiểm xã hội
#1: Bảo hiểm xã hội là gì?
Theo Khoản 1 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 đã nói rõ: Bảo hiểm xã hội là sự đảm bảo thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất đi nguồn thu nhập do tai nạn giao thông, ốm đau, thai sản, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc tử vong, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.
Như vậy có thể thấy rằng bảo hiểm xã hội là một trong những chính sách an sinh nhất của Nhà nước và đảm bảo thực hiện trên các cơ sở pháp lý.
#2: Bảo hiểm xã hội có mấy loại?
Bảo hiểm xã hội gồm 2 loại
- Bảo hiểm xã hội bắt buộc: đây là loại hình bảo hiểm xã hội do nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng phải tham gia
- Bảo hiểm xã hội tự nguyện: là loại bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người tham gia có tự tự do chọn mức đóng, phương thức đóng phù hợp với thu nhập của mình. Nhà nước sẽ có chính sách hỗ trợ tiền đóng bảo hiểm xã hội để người tham gia có thể hưởng chế độ hưu trí và tử tuất.
>>> Xem thêm: Tìm hiểu thêm về bảo hiểm xã hội điện tử tại NewCA
Những chế độ bảo hiểm xã hội tại Việt Nam
Căn cứ vào Điều 4 Luật BHXH quy định như sau:
Đối với BHXH bắt buộc:
Sẽ gồm có 5 chế độ Bảo hiểm xã hội đối với BHXH bắt buộc như sau:
#1: Chế độ ốm đau (ÔĐ)
Để được hưởng lợi của chế độ này, người tham gia phải căn cứ vào Điều 25, Chương III, Mục 1 Luật BHXH 2014:
- Người lao động bị ốm đau, tai nạn mà không phải do tai nạn lao động phải nghỉ việc và có xác nhận của cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có thẩm quyền theo quy định của Bộ Y Tế
- Người lao động bị ốm đau, tai nạn phải nghỉ việc do tự hủy hoại sức khỏe, do say rượu, hoặc sử dụng chất ma túy theo danh mục do Chính phủ quy định thì không được hưởng chế độ ốm đau
- Phải nghỉ việc để chăm con dưới 07 tuổi bị ốm đau và có xác nhận của cơ sở khám bệnh có thẩm quyền
#2: Chế độ thai sản (TS)
Người lao động thuộc đối tượng trong những trường hợp mà pháp luật đã quy định tại Điều 30 và Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội 2014: khi người lao động vẫn đang đóng BHXH vào quỹ ốm đau và thai sản thì sẽ được hưởng chế độ nghỉ thai sản
Lao động nữ có đủ điều kiện để hưởng chế độ thai sản sẽ được hưởng thêm chế độ khi bị sảy thai, nạo, hút thai, thai chết lưu hoặc phá thai bệnh lý; nghỉ hưởng chế độ sinh con, chế độ khi thực hiện biện pháp tránh thai.
Trường hợp nhờ mang thai hộ hay người mẹ nhờ mang thai hộ, người nhận nuôi con dưới 06 tháng tuổi nếu đủ điều kiện thì vẫn sẽ được hưởng chế độ trên
Trường hợp nhận con nuôi dưới 06 tháng sẽ được nhận thêm trợ cấp một lần cho mỗi con theo quy định.
#3: Chế độ tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp (TNLĐ&BNN)
Điều kiện để hưởng chế độ TNLĐ trong những trường hợp sau:
- Tai nạn tại nơi làm việc và trong giờ làm việc
- Ngoài nơi làm việc và ngoài giờ làm việc nhưng thực hiện công việc theo người sử dụng lao động
- Trên tuyến đường đi – về từ nơi ở đến nơi làm việc trong tuyến đường đi hợp lý.
- Bị suy giảm khả năng lao động: 5% trở lên
Điều kiện hưởng chế độ BNN:
- Bị mắc một số bệnh thuộc danh mục bệnh nghề nghiệp do Bộ Y Tế và Bộ Lao Động – Thương Binh và Xã Hội ban hành khi làm việc trong môi trường hoặc nghề nghiệp có yếu tố gây hại cho sức khỏe và tinh thần
- Bị suy giảm khả năng lao động từ 5% trở lên.
#4: Chế độ hưu trí (HT)
Căn cứ vào Khoản 2, Điều 169 của Bộ luật Lao động 2019 về điều kiện nghỉ chế độ hưu trí của người lao động sẽ phụ thuộc vào độ tuổi, thời gian tham gia đóng BHXH (tối thiểu là 20 năm), tùy thuộc vào công việc, mức suy giảm lao động,…
#5: Chế độ tử tuất
Với chế độ này, BHXH sẽ hỗ trợ việc trợ cấp mai táng, trợ cấp tuất hàng tháng, trợ cấp tuất một lần. Bắt đầu từ năm 2022, chế độ tử tuất sẽ áp dụng cho tất cả người lao động – kể cả người lao động nước ngoài khi tham gia BHXH tại Việt Nam.
Căn cứ vào Khoản 1, Điều 67, Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định: những người tham gia bảo hiểm xã hội, tòa tuyên án tử vong hoặc đang bảo lưu thời gian đóng, thì khi qua đời, thân nhân sẽ là người được hưởng tiền tuất hàng tháng nhưng phải đáp ứng các điều kiện sau:
- Đã đóng BHXH đủ 15 năm trở lên nhưng chưa từng được hưởng BHXH
- Đang được hưởng lương hưu
- Chết do tai nạn lao động, hoặc chết do bệnh
- Đang được hưởng trợ cấp tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hàng tháng với mức suy giảm khả năng lao động trên 60%.
Người được hưởng tiền từ chế độ tử khuất sẽ còn phải căn cứ vào Khoản 2 Điều 67 Luật BHXH. Nếu đáp ứng đủ điều kiện từ bộ luật trên, thì mới có quyền được thừa hưởng trợ cấp đó.Ngoài ra, mức trợ cấp hàng tháng đó còn phải phụ thuộc vào mức lương cơ sở, mức trợ cấp tuất một lần tùy thuộc vào thời gian tham gia BHXH và mức tiền lương bình quân đóng BHXH của người đã khuất.
Đối với BHXH tự nguyện:
Khác với BHXH bắt buộc, đối với BHXH tự nguyện, Nhà nước chỉ ưu ái 2 chế độ Bảo hiểm xã hội như sau:
#1. Chế độ hưu trí
Người lao thuộc đối tượng người tham gia BHXH tự nguyện khi đủ điều kiện về tuổi – thời gian tham gia đóng BHXH sẽ được hưởng chế độ hưu trí. Mức lương hưu hàng tháng sẽ tùy thuộc vào thời gian công tác và đóng BHXH của người lao động.
#2. Chế độ tử khuất
Người lao động tham gia BHXH tự nguyện đóng đầy đủ từ 60 tháng (5 năm) trở lên và người đang hưởng lương hưu sẽ được nhận trợ cấp 10 lần mức lương cơ sở. Người tham gia BHXH khi chết, nhân thân của họ sẽ được thừa hưởng tiền trợ cấp mai táng và tiền trợ cấp tuất theo quy định tại ĐIều 80 và Điều 81, Luật Bảo hiểm xã hội
Quyền lợi khi tham gia BHXH
Khi tham gia BHXH người dùng sẽ được hưởng một số quyền lợi về tiền trợ cấp nhằm đảm bảo thay thế, bù đắp về mặt tài chính cho người tham gia và gia đình của họ gặp nhiều trường hợp rủi ro hoặc đang hưởng lưu hưu, nghỉ trợ cấp thai sản,… Người tham gia có thể ủy thác quyền nhận lương hưu, tiền trợ cấp cho người khác, có quyền khiếu nại, tố cáo và khởi kiện BHXH theo quy định của pháp luật.
Ngoài ra, người tham gia nếu không muốn tiếp tục sử dụng BHXH thì có thể rút BHXH 1 lần khi có yêu cầu, mức hưởng sẽ tùy thuộc vào tiền đóng vào Quỹ hàng tháng và tùy vào thời gian tham gia theo quy định.
Tóm tắt bài viết
Bảo hiểm xã hội là gì?
Theo Khoản 1 Điều 3 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 đã nói rõ: Bảo hiểm xã hội là sự đảm bảo thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất đi nguồn thu nhập do tai nạn giao thông, ốm đau, thai sản, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc tử vong, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội.
Những chế độ bảo hiểm xã hội tại Việt Nam
1. Đối với BHXH bắt buộc
– Chế độ ốm đau
– Chế độ thai sản
– Chế độ tai nạn lao động và bệnh nghề nghiệp
– Chế độ hưu trí
– Chế độ tử tuất
2. Đối với BHXH tự nguyện
– Chế độ hưu trí
– Chế độ tử tuất
Qua bài viết trên, chúng tôi đã cung cấp những thông tin quan trọng nhất về bảo hiểm xã hội và các chế độ bảo hiểm xã hội mới nhất năm 2023. Mong rằng với chia sẻ trên, chúng tôi hy vọng có thể giải quyết được hết thắc mà người đọc đang gặp phải.
Trân trọng cảm ơn!
CÔNG TY CỔ PHẦN NEWCA
- Tổng đài CSKH: 1900 2066
- Hotline: 0936 208 068
- Website: https://newca.vn/